Dönüşü olmayan kararlı davranışları anlatmak için “Rubicon’u geçmek” ifadesi kullanılır. Rubicon Galya’yı İtalya’dan ayıran ırmağın adı. Seferden dönen Romalı generaller Rubikon Irmağı’na geldiklerinde ordularını dağıtır, zafer törenleri için Roma’ya özel muhafızlarıyla girerlermiş. M.Ö. 49 yılında Sezar, senatonun buyruğunu dinlemeyip bu dereyi geçerek, büyük bir başarı sağlar ve Roma'yı alır.
Bunun bir diğer karşılığı ise “Gemileri yakmak”. İspanya’nın Müslümanlarca fethine önderlik eden Tarık bin Ziyad, 711 yılında ordusuyla, daha sonra Cebelitarık boğazını geçer ve gemileri askerlerinin gözü önünde ateşe vererek şöyle der: “Önünüz düşman, arkanız deniz. Sizi kurtaracak tek şey kılıçlarınız.” Sonra, İber yarım adasını fethetmek üzere Toledo’ya yürür.
***
Temmuz ayı Sanayi Üretim Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre (arındırılmamış) %8,4 düşerken, bir önceki aya göre azalış %17,3 oldu. Beklenti geçen yılın aynı ayına göre %3,0 azalış olacağı yönündeydi. İkinci çeyrekte sanayi üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,9 artış gösterirken ilk çeyrekte %5,6 düzeyinde artış gerçekleşmişti.
Enerji hariç tüm alt endekslere baktığımızda aylık bazda düşüş olduğunu gördük. Özellikle dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarındaki düşüş, yılın ilk yarısında görece güçlü seyreden iç talebin ivme kaybettiğini işaret ederken tüketimin büyümeye katkısının zayıf olacağının sinyalini verdi. Özel yatırımlarda yavaş bir seyir gözlemlediğimiz sermaye malları grubundaki üretim Temmuz’da aylık bazda %12,5 ile sert bir gerileme kaydederken yatırım iştahında bozulma eğiliminin güçlendiğini ortaya koydu. Üçüncü çeyreğe gerileme ile başlayan sanayi üretiminde ivme kaybı devam ederken büyüme konusunda olumlu sinyaller gelmedi. Yaşanan darbe girişiminin bu veride belirleyici olduğunu düşünmekteyiz. Ağustos ayı ile beraber üretimde normale dönüşün getirdiği bir düzelme görmemiz muhtemel. İhracattaki toparlanma, Rusya ile normalleşme sürecine giren ilişkiler ve İran’a kalkan yaptırımlar bu konuda iyimser olmamızdaki nedenler. Önümüzdeki süreçte en önemli tehdit ise Moody’s’ten gelebilecek bir not indirimi olacak.
***
Rubicon’u geçerken gemileri yakmaya doğru giden adımlar geldiğini düşünmekteyim.
Neden böyle düşündüğümü kısaca izah edeyim.
Sanayi üretim verisi sonrası, kamunun özel tüketim talebindeki yavaşlamayı dikkate alarak, harcamalarını belirgin biçimde artıracağını ve kaybı bu şekilde telafi yoluna gideceğini görebiliriz. Mesela akaryakıta gelen ÖTV zammnı bu şekilde değerlendirmek gerektiği düşüncesindeyim. Enflasyonda, yukarı yönlü risklere neden olacak adımlar görebiliriz.
Bir diğer olası gelişme ise, şu ana kadar çok sıkı tutulan bütçe konusunda. Muhtemelen Moody’s kararına kadar buradaki sağlam duruş korunacak ancak büyümeye ilişkin ivme kaybının devamı halinde bütçenin de gevşetildiğini görebiliriz.
***
Avrupa Merkez Bankası(ECB), faiz oranlarında bir değişikliğe gitmedi ve faiz oranını %0,00 olarak devam ettirdi. 80 milyar euro seviyesinde açıklanan varlık alım programında da değişikliğe gidilmedi. Karar sonrası ECB Başkanı Draghi’nin gerek görüldüğü takdirde tüm enstrümanlarla müdahaleye hazır olduğunu söyleye beklenilenin üzerinde “şahin” tonda açıklamalarda bulunması €/$ paritesinde 1.1300 seviyesi yukarı yönde aşılmasına neden oldu. 2016 için büyüme beklentisi %1,6'dan %1,7'ye yükseltilirken, 2017 ve 2018 için büyüme tahminlerini %1,7'den %1,6'ya revize edildi. Enflasyon beklentileri de 2016 için %0,2 olarak korurken 2017 için %1,3'ten %1,2'ye indirildi. 2018 için enflasyon tahmini ise %1,6 olarak korundu.
***
Bugün 2. Çeyrek Büyüme rakamları ve Temmuz ayı Ödemeler Dengesi İstatistikleri açıklanacak. 2016 yılı Temmuz ayı Cari İşlemler Dengesi medyan tahmini 2,500 milyar dolar şeklinde. Haziran ayında Cari İşlemler Dengesi 4,94 milyar dolar açık olarak açıklanmıştı. Yıl sonu tahminlerine ilişkin medyan değer ise 33,450 milyar dolar. 2. Çeyrek büyüme beklentisi ise %3,35 düzeyinde.
İyi bayramlar dileklerimle.