Keskin görüş yeteneği ve olağanüstü hafızası olan kahraman “birinden” bahsedeceğim.
1. Dünya Savaşı sırasında Almanlar ile mücadele eden Fransızlara, Charles Whittlesey komutasındaki 500 kişilik bir Amerikan müfrezesi yardıma gider. Amaç stratejik öneme sahip bir bölgeyi ele geçirmektir.
Fransız birlikler geri çekilince Almanlarla karşı karşıya kalan müfreze çatışmalar sonrası 197 askere kadar düşer. Bu sırada Almanlara karşı başka taraftan saldırıya geçen Amerikalılar, Whittlesey’in komutasındaki askerlerine de ateş açtıklarından habersizdir. İletişim kurabilmenin tek yolu güvercin uçurmaktır. Sağ kalan tek güvercin son şans olarak uçurulur. Kuşun taşıdığı mesajda “276.4’ün paralelindeki yolun yanındayız. Kendi topçularımızın yaylım ateşi altındayız. Tanrı aşkına, ateşi kesin!” yazmaktadır.
Güvercini fark eden Almanlar ateş eder. Bir gözü kör olmuş, göğüs kafesinden vurulmuş olsa da 40 kilometre kadar uçar ve mesajı yerine ulaştırır. Mesajın ulaşmasıyla bombardıman son bulduğu gibi 197 asker de kurtulur.
Cher Ami (Sevgili Dostum) adı verilen bu güvercin hem Fransızların hem Amerikalıların kahramanı olur. Fransızlar, Croix de Guerre madalyasıyla ödüllendirirken Amerikalılar bir generalin gözetiminde ülkelerine getirdikleri bu güvercini halen National Museum of American History'de sergilemekteler.
***
Diplomaside bir terim olarak kullanılan “şahin” ve “güvercin” sözcüklerinin finans terminolojisi içerisine girmesi çok uzak değil. Sıkı para politikasını savunmak şahin bir duruşu, gevşek para politikasını savunmak güvercin duruşu gerektiriyor.
Pekiyi, Merkez Bankasının geçtiğimiz Perşembe günü arka arkaya yapmış olduğu açıklamaları hangisine sokmak lazım?
Para Politikası Kurulu (PPK), marjinal fonlama oranını (üst bant) %8,25’ten %8,5’e, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) %7,5’ten %8’e yükseltirken, Merkez Bankası borçlanma faiz oranını %7,25 düzeyinde sabit tuttu. Yakın dönemde küresel belirsizliklerdeki artış ve yüksek oynaklıklara bağlı olarak yaşanan döviz kuru hareketlerinin enflasyon görünümüne dair yukarı yönlü risk oluşturduğundan hareketle, söz konusu gelişmelerin beklentiler ve fiyatlama davranışları üzerindeki olumsuz etkisini sınırlamak amacıyla parasal sıkılaştırma yapılmasına karar verildiği açıklandı.
Bununla da yetinmeyen Merkez Bankası, yabancı para zorunlu karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 50 baz puan indirerek finansal sisteme yaklaşık 1,5 milyar ABD doları ilave likidite sağladığını duyurdu. Ağustos’tan bu yana yapılan munzam karşılık oran ve ROK düzeltmeleri ile sisteme 4,1 milyar dolar karşılığı yabancı para, ayrıca 2,3 milyar TL karşılığı da TL likiditesi sağladı.
Son olarak 31 Aralık 2016 tarihine kadar vadesi dolacak olan ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredileri için; azami 31 Mart 2017 tarihine kadar vade uzatılabilmesine, vade uzatımı imkanının kullanılmayıp kredinin vadesinde ödenmesi halinde, kredi geri ödemelerinin Türk lirası olarak da yapılabilmesine ve bu işlemlerde geri ödeme tarihindeki Merkez Bankası’nın döviz alış kurunun kullanılmasına olanak tanıdığını açıkladı.
Baktığımızda ziyadesiyle şahin tonda açıklamalardı hepsi.
Etkisi nasıl oldu diye soracak olursanız Suriye'de devam eden Fırat Kalkanı Operasyonu’nda şiddetlenen çatışmalar, Avrupa Parlamentosu' nun Türkiye ile müzakerelerin geçici olarak dondurulması yönündeki tavsiye kararı ve küresel piyasalarda DXY Dolar Endeksi'nin 13 yılın zirvesine çıkması sonrası güvercin ürkekliği yaratmış gibi oldu.
***
İ.Ö. 776 yılında düzenlendiği tahmin edilen ilk olimpiyatlara, her atletin kendi köyünden güvercinleriyle geldiği, kazandıklarında bu güvercinlerle memleketlerine haber uçurdukları yazılmakta.
Küresel görünüm ve devam eden siyasi belirsizlikler, TL’nin değer kaybına ilişkin seyir açısından belirleyici olmaya devam ederken, bu olumsuz seyri değiştirebilecek gelişmelerin küresel piyasalarda gelişmekte olan ülkelerden artan fon çıkışlarının azalması ve ülke içi politik gündeminin sakinleşmesi olduğunu söylemek gerek.
Böylesi bir ortamda Çarşamba günü Merkez Bankası’nın yayınlayacağı Finansal İstikrar Raporu, kuvvetle muhtemel, 20 Aralık’ta yapılacak PPK toplantısına ve 2017 yılı para ve kur politikasına yönelik mesajlar içerecek olsa da güvercin mi olur bilmiyorum ama görünen Merkez Bankası’nın bir süre daha kuş uçurmaya devam edeceği...
İyi bir hafta dileklerimle.