Bisiklete binenler, hızlı gittiğinde denge sağlamanın yavaş gitmeye göre daha kolay olduğunu bilir. Bunun arkasında yatan neden jiroskop etkisidir.
Ne demek istiyorum?
Bi cisim eksenindeki milden tek taraflı sabitlendiğinde dengesini bozmadan dönmeye devam eder. İşte buna verilen ad jiroskop etkisi. Kafanızda canlanması için MIT Tech Tv’deki aşağıdaki video konuyu özetliyor.
Teker döndüğü sürece dengenizi korumaya devam edersiniz.
***
Merkez Bankası Başkanı’nın bir basın toplantısıyla açıkladığı 2017 Para ve Kur Politikası 2016 için %7,5’lik ve 2017 için %6,5’lik enflasyon hedefinin korunacağını gösterdi. 2018 yılında ise %5 düzeyinde istikrar kazanacağı öngörülmekte.
Sadeleşme yönündeki duruş aynen korunmakla birlikte küresel ortamın uygun olması durumunda sürecin tamamlanacağını söylemekte Merkez Bankası. Büyümeyle ilgili olarak ise son çeyrekte iktisadi faaliyette ılımlı bir toparlanmanın olduğunu, 2017’de ihracatın büyümeye katkısının artmasının öngörüldüğünü, enerji maliyetlerindeki artışın turizm gelirleriyle telafi edilmesinin beklendiğini gördük.
Temkinli duruş korunurken, enflasyon görünümüne bağlı olarak para politikasında değişikliğe gidilebileceğini dair vurgu da aynen korunmakta. Kurdaki volatilitenin enflasyondaki iyileşmeyi sınırladığı ifade edilirken, etkilerinin gelecek yılın ilk çeyreğinden itibaren görülmeye başlayacağı belirtilmekte.
Metinde en çok dikkatimi çeken ve altını çizdiğim satırlar şunlar oldu:
Sadeleşme sürecinde, Merkez Bankası temel fonlama aracının, 1 hafta vadeli repo işlemleri olmasını hedeflemektedir.
Dengeli büyümeyi desteklemek amacıyla, reeskont kredilerinin cari açığın azaltılmasına ve TCMB döviz rezervlerinin güçlendirilmesine katkısı da göz önünde bulundurularak, 2016 yılında;
Toplam 17 milyar ABD doları olarak belirlenmiş olan kredi limitleri, 17 milyar ABD dolarlık bölümü Türk Eximbank’a, 3 milyar ABD dolarlık bölümü ise ticari bankalara olmak üzere toplam 20 milyar ABD dolarına yükseltilmiş,
Firma bazında kredi limitlerinin, dış ticaret sermaye şirketleri için 400 milyon ABD dolarına, diğer firmalar için ise 350 milyon ABD dolarına yükseltilmesinin yanı sıra son mali yıl net satış hasılatı 10, 15 ve 20 milyar TL’nin üzerinde bulunan firmalar için, kendilerine tahsis edilen limitin sırasıyla iki, üç ve dört katına kadar kredi kullanabilmesi imkânı getirilmiş,
Reeskont kredilerinde senetlerin asgari üç imza taşıması şartı iki imzaya düşürülmüş,
Azami 240 gün olan vade sınırı, yüksek teknolojili sanayi ürünleri ihracatının, yeni pazarlara yapılan ihracatın ve döviz kazandırıcı hizmetlerin finansmanında 360 güne çıkarılmış,
Reeskont kredisi tutarlarının TCMB tarafından saat 15:30’da belirlenen kurlar yerine, saat 11:00’de hesaplanan kurlar üzerinden bankalara ödenmesi uygulamasına başlanmıştır.
Kredilerin sektörler ve bölgeler itibarıyla dağılımında görülen artış, ülkemiz ihracat pazarlarının ve ihraç ürünlerinin çeşitlendirilmesine; ihracat ve döviz kazandırıcı hizmet sektörlerini destekleyerek de dış ticaretin dengelenmesine katkı sağlamaktadır.
Yapılan düzenleme değişiklikleriyle limit artırımı, maliyetlerin azaltılması, vade uzatımı ve reeskont kredisi kapsamının genişletilmesi sonucunda kredi talebinde bulunan firma sayısında ve bu kredilerin TCMB rezervlerine katkısında artış beklenmektedir. Bu çerçevede; 2016 yılının sonunda yaklaşık 16,5 milyar ABD doları olması beklenen kredi kullanımının 2017 yılında 18,0 milyar ABD dolarına ulaşabileceği, 2016 yılı sonunda 15,4 milyar ABD doları olması beklenen TCMB döviz rezervlerine katkısının ise 2017 yılında 16,1 milyar ABD doları civarında gerçekleşebileceği değerlendirilmektedir.
Bir not da Ekonomik Koordinasyon Kurulu (EKK) kararlarına ilişkin. Merkez Bankası Başkanının, Perşembe günü açıklanacak EKK kararlarının reel sektöre ilişkin olacağını söylemesi faize ilişkin bir kararın alınmayacağını göstermekte.
***
Hız önemli demiştim girişte, denge de...
Gerek küresel piyasalarda, gerekse içeride baş döndürücü hızla gelişen olaylar karşısında Merkez Bankası, söylemlerinde majör bir değişiklikte bulunmadan dengeyi tutturmuş görünmekte.