Bu sefer bir değişiklik yapıp yazının sonunu en baştan söyleyeceğim.
Kaybedenler Kulübü’nde Mete Avunduk ile Kaan Çaydamlı’nın “Yol zamanın bir fonksiyonu değildir. Hız yolun zamana bölünmüş halidir.” diye başlayan, karşılık okudukları bir şiire bağlayacağım mevzuyu.
***
Dün, bütçenin öncü göstergesi olan Hazine Nakit Dengesi açıklandı. Detaylarına girmeden önce belki şöyle bir ön bilgilendirme yapmak doğru olacak.
Hazine, bütçe açığını değil nakit açığını finanse etmek için borçlanır. Dolayısıyla bütçe açığı ile nakit açığı farklı şeyler. Biraz daha detaylandırayım.
Bütçe, nakit hareketi olmayan örneğin verilen avanslar, harcama ödenekleri gibi, işlemleri de içerir. Bu da bütçe açığı ile nakit açığı arasındaki farkın nedenidir aslında. Önceki yıla ait harcanamayan bir ödeneği ertesi yıl harcanmasından bu fark doğar.
14 Şubat’ta Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi’ni aldığımızda bu gelişimin nasıl seyrettiğini daha net görebileceğiz. Artık şimdi buna antreman olması açısından Hazine Nakit Gerçekleşmelerinin Ocak ayında nasıl seyrettiğine bir bakalım.
Hazine Ocak ayı Nakit Gerçekleşmeleri incelendiğinde nakit dengesinin 9,5 milyar TL fazla verdiği görülüyor. Bir önceki yılın aynı döneminde 3,4 milyar TL fazla söz konusuydu. Faiz dışı nakit dengesine baktığımızda 2016 Ocak ayında 4,6 milyar TL fazla verirken bu dönemde 10,6 milyar TL fazla verilmiş durumda.
Özelleştirme ve fon gelirleri Ocak sonu itibariyle 4,2 milyar TL olurken geçtiğimiz yıl bu rakam 4,0 milyar TL düzeyindeydi. Faiz ödemeleri ise 5,2 milyar TL’den 5,3 milyar TL’ye hafif artış gösterirken faiz dışı giderlerin 39,1 milyar TL’den 40,8 milyar TL’ye çıktığı görülüyor.
Nakit Bütçe’de en dikkate değer gelişmenin Net Borçlanma kaleminde olduğu görülmekte. Geçtiğimiz yıl 1,9 milyar TL olan bu tutar 12,5 milyar TL’ye çıkmış. Buna neden ise 2017 yılı dış finansman programı çerçevesinde Dolar cinsinden 2027 vadeli tahvil ihracı için 18 Ocak 2017 tarihinde Barclays, Citigroup, Goldman Sachs ve Qatar National Bank’a verilen yetki sonrası gerçekleştirilen 2 milyar ABD Doları tutarındaki ihraç.
Yılın başı olması nedeniyle hemen bir yargıda bulunmak doğru değil ama şunu tahmin etmek de güç değil: Önümüzde bir referandum süreci var ve bunun bütçede gevşemeye neden olması muhakkak. Ayrıca sıcak gündemimiz Türkiye Varlık Fonu’na devredilen kuruluşların bütçeye yapmış olduğu vergi ve temettü gelir katkısının da artık bütçe dışında kalacağını da biliyoruz. Yine de “şimdilik” bütçenin öncüsü olan Hazine nakit dengesinin, tıpkı Ocak ayı ihracat verisi gibi, yıla iyi bir başlangıç yapmış olduğunu söyleyebiliriz.
***
Şimdi yukarıda yazdığım son paragrafa tekrar bakın.
Kaybedenler Kulübü’ndeki o şiire benzemiyor mu?
”İvme ve sürtünme katsayısı bizi ilgilendirmez.
Yolda olmak bir hıza sahip olmayı gerektirir, aksi durumda yol durmaktır.”