Radiola marka radyomuzda dinlemeyi en sevdiğim üç şey Çocuk Saati, Arkası Yarın ve Radyo Tiyatrosu’ydu. Günümüzde hepimizin maruz kaldığı kulakları sağır eden görsel bombardımanın aksine bir şeyi dinlerken gözünde canlandırmanın, hayal etmenin güzelliğini o zamanlar öğrendim sanırım.
Hayal ederken o radyonun içine düşerdim sanki. Seslendirme sanatçıları canlandırdıkları rolleriyle bir sebepse diğeri de karizmatik ismiyle efektör Korkmaz Çakar’dı. Araba kornasından, yağmur sesine, dalgaların sahile vuruşundan, kapı gıcırtısına, trenin raylarda gidişine kadar her ses o küçücük kutudan akıp gelirdi.
Sinema ve televizyonlarda ses efekti üreten kişilere ilişkin 13 dakikalık ödüllü bir kısa film/belgesel hatırlattı bana bunları. “Foleyin Gizli Dünyası” bu yaratım sürecini anlatıyor hemen aşağıda. İzlemenizi hararetle tavsiye ederim.
Bu işi yapanlara Foley Sanatçısı denmesinin nedeni ilk defa ses efekt işlemini stüdyoda oluşturup kaydeden kişinin Jack Foley olmasından. Söylendiğine göre dünyada bu sanatçılardan daha fazla astronot varmış.
***
Bunun ekonomiyle ne alakası var, diye merak ediyorsunuz değil mi?
Hemen anlatayım.
Cumhurbaşkanı’nın anayasa değişiklik teklifini onaylaması sonrası 16 Nisan’da referandum yapılacağı hemen hemen kesinleşti. Bir kez daha ekonominin değil siyasetin ön planda olacağı günler bizi beklemekte.
Bunu, uzun vadeli bir planlamadan çok kısa vadeye odaklanıldığı izlenimi veren kararların satır aralarından da görebilmekteyiz. İşte birkaç örnek:
Resmi Gazete’nin 3 Şubat tarihli sayısında, ÖTV kanununa ekli (IV) sayılı listede yer alan ve klima, buzdolapları, derin dondurucular, gazla çalışan su ısıtıcıları, termosifonlar, çamaşır ve çamaşır kurutma makineleri, bulaşık makineleri, elektrik süpürgesi, gıda ve meyve presleri ile elektrikli küçük ev aletlerine uygulanan ÖTV 30 Nisan’a kadar sıfırlandı.
Bakanlar Kurulu kararıyla ayrıca, ahşap ve plastik mobilyalar, koltuklar ve büro mobilyalarına uygulanan ÖTV oranı da 30 Nisan’a kadar %8 olarak tespit edildi.
Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) Milli Piyango, şans oyunları ve at yarışları, bazı kamu arazileri, kamu hisseleri, Özelleştirme İdaresi’nin tasarrufunda olan THY ve Halk Bankası’ndaki hisseler devredilmişti. Bunların yanı sıra 5 Şubat tarihinde Savunma Sanayi Fonundan 3 milyar TL nakit imkân da 3 ay süreyle Fon’a aktarıldı.
Hazine Ocak ayı Nakit Gerçekleşmeleri yılın başı için iyi bir sinyal verdi. Muhtemelen Çarşamba günü açıklanacak Merkezi Yönetim bütçe gerçekleşmeleri de bu yönde olacak; ama referandumun bütçede gevşemeye neden olması kaçınılmaz gibi.
Önümüzdeki günlerde bunlara eklenecek yeni ekonomik tasarruflar olabilir, şimdilik burada bırakayım.
***
Bir filmi senaryosu, yönetmenliği, oyunculuğu, görselliği yukarı taşırken ses ve efekt kullanımı da bunlara eşlik eder. “Makinist! Ses!”diye bağırmamız biraz da ondandır sinema salonlarında.
Siyaset referandumla önden koşarken ekonominin geri planda olacağını, sesinin pek çıkmayacağını söylemem bu yüzden. Ekonomiye ilişkin çıkan sesin, daha doğrusu filme eklenen sesin ömrü de 3 ay kadar yukarıdaki kararlardan görülebileceği üzere.
Madem öyle, bu haftanın ekonomik gündemini ben de sessizce aşağıya bırakayım.
Yurt içinde Aralık ayı dış ticaret istatistikleri ile Kasım ayı işgücü istatistiklerini yakından takip edeceğiz. Dış ticaret açığındaki azalışın cari açığa olumlu katkı vermesine bağlı olarak açığın 4,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesini ve cari açığın yılı 33 milyar dolar ile kapatmasını bekliyorum. İşgücüne ilişkin olarak ise Kasım ayı sanayi üretimi, kredi ve konut rakamlarındaki olumlu eğilim bir miktar toparlanma olabileceğine işaret ediyor.
Yurt dışında ise yakından takip edilecek gelişmelerin başında Fed Başkanı Yellen’in 13-14 Şubat’ta Kongre’de yapacağı sunum geliyor. ABD’de Çarşamba günü açıklanacak Ocak ayı TÜFE’ye ilişkin beklenti aylıkta %0,3, yıllıkta %2,4 artış yönünde. Almanya’da ise ZEW yatırımcı güven endeksi Ocak ayında iyileşme gösterse de önümüzdeki aylarda Avrupa’daki yoğun seçim takviminin endeks üzerinde bir etkisi olup olmadığını görmek açısından önemli olacak.
İyi bir hafta dileklerimle.