Google CEO’su Sundar Pinchai, geçtiğimiz Pazar günü şöyle bir mesaj paylaştı:
“Elimizde ne iş varsa hepsini bir kenara bırakıp, önceliğimizi bir an önce bu hatayı düzeltmeye vereceğiz.”
Google gibi her şeyi bilen bir arama motoruna sahip bir şirket, bilmeden nasıl böyle bir hata yapmış olabilir, insanın aklı almıyor. Ortada bir sorun olmasa böyle mesaj atılmazdı herhalde.
Birbirinden farklı gibi dursalar da aslında yukarıdaki görsellerin hepsi birer hamburger emojisi. Soldaki Apple’a, sağdaki Microsoft’a, ortadaki ise Google’a ait. Ortada gerçekten ciddi bir sorun var.
Bir emojide bu kadar ciddi ne sorun olabilir demeyin. Microsoft ve Apple’ın hamburger emojileri ile karşılaştırıldığında Google’ın hamburgerinde çedar peyniri alttaki ekmeğin hemen üzerinde. Hal böyle olunca da Cheeseburger sevenler tepki göstermiş, peyniri böyle koyarsanız ekmek yumuşar diye. Pinchai de tepkilere duyarsız kalamamış haliyle.
***
Cuma günü açıklanan enflasyon rakamları da ortada ciddi bir sorun olduğunu söylüyor; ama çözümü Google’ınki kadar kolay değil.
Aylıkta yüzde 2,08 artış ile beklentileri aşan Ekim ayı enflasyonu yıllıkta yüzde 11,20’den yüzde 11,90’a yükseldi.
Merkez Bankası’nın bugün yayınlayacağı Ekim Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda detaylarını okuyacağız; ama özetlemek gerekirse hizmetler grubu aylık bazda yüzde 0,42 artarak yıllıkta yüzde 9,55’ten yüzde 9,63’e yükselirken, mal grubunun yüzde 2,82 artışla yıllıkta yüzde 11,95’ten yüzde 12,92’ye yükseldiğini gördük.
Enerji fiyatları, bu dönemde petrol ve diğer girdi fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak aylıkta yüzde 1,78 artarken yıllıkta yüzde 9,68’den yüzde 10,61’e yükselerek mal grubunun seyrinde belirleyici oldu. İşlenmemiş gıda fiyatları aylıkta yüzde 2,49 artsa da yıllıkta yüzde 14,97’den yüzde 13,99’a gerileyerek Merkez Bankası’nın işlenmemiş gıda fiyatlarındaki aşağı yönlü eğilimin sürdüğüne ilişkin tespitini doğruladı.
Giyim ve ayakkabı grubundaki yöntem değişikliği temel mal grup enflasyonunun yüzde 4,58 artmasına neden olurken, beyaz eşya ile mobilya sektöründeki geçici vergi indirimlerinin geri alınmasının etkisi de buna katkı vermiş durumda. Hizmet enflasyonunda ise ulaştırma hizmetlerindeki yüzde 1,07’lik artışın etkisi göze çarpmakta.
Çekirdek enflasyon ise yüzde 10,98’den yüzde 11,82’ye yükselerek 2004 yılının Ocak ayından sonraki en yüksek düzeyine çıktı. Çekirdek, çelik çekirdek haline gelirken bunun nasıl yumuşayacağı başka bir sorun. Yurt İçi Üretici Fiyatları ise yüzde 1 puan artarak yüzde 17,28’e yükselerek TÜFE üzerindeki maliyet kaynaklı baskıları daha fazla hissedeceğimizi söylüyor.
Pekiyi, Merkez Bankası ne söylüyor? Enflasyonun, bu yılın sonunda yüzde 70 olasılıkla yüzde 9,3 ile yüzde 10,3 aralığında (orta noktası yüzde 9,8); 2018 yılı sonunda ise yüzde 5,5 ile yüzde 8,5 aralığında (orta noktası yüzde 7) gerçekleşeceğini tahmin ettiğini söylüyor.
Görünen ise 2017 sonunda enflasyonun çift hanelerde gerçekleşeceği ve Merkez Bankası’nın yine, yeni, yeniden hükümete hedefi niye tutturamadığına dair mektup yazacağı. Bir de küresel likidite koşullarında bir değişiklik olmadığı takdirde mevcut pozisyonunu (Merkez Bankası’nın ifadesiyle sıkı duruşunu) beklenenden daha uzun süre koruyacağı…
Türk Lirasında son dönemde görülen sert değer kaybının yanı sıra, enflasyonun Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi ile neredeyse aynı seviyeye gelmiş olması ise TCMB’nin zorlanacağının habercisi. 2018 Ocak ayıyla beraber enflasyonun Nisan ayına kadar düşüş eğilimine girecek olmasına güvenerek Merkez Bankası muhtemelen gelişmelere tepkisiz kalmayı tercih edecek.
Türkiye’de enflasyon ve ekonomik büyüme ilişkisini araştıran uygulamalı çalışmaların büyük bölümü bu iki değişken arasında negatif yönlü bir ilişkinin olduğunu gösterdiği dikkate alındığında pek de tepkisiz kalınmaması gereken bir durumla karşı karşıya olduğumuz ortada.
Güzel bir hafta dileklerimle.