Kendi dünyasını, felsefesini, karakterlerini yaratan, sistemi eleştirmekten çekinmeyen bir çizgi dizi Simpsonlar.
Dile kolay, ilk bölümünün yayınladığı 17 Aralık 1989'dan bu yana tam 30 yıl geçmiş. Üzerine çok şey yazılıp çizildi ama benim için konunun zirvesi Time dergisinin Bart Simpson’u tarihteki en etkili 100 insandan biri olarak göstermesi olmuştu. O kadar da değil, dediğinizi duyar gibiyim.
Tarihteki birçok olaya gönderme yapan dizinin bir başka özelliğinin ise “yarattığı kehanetler” olduğunu söylemek gerekiyor. Doğru çıkan, çıkacağı konuşulan kehanetlerden bahsediyorum. Tesadüf de denilebilir, komplo teorilerini seviyorsanız, olay sandığınızdan büyük de…
11 Eylül saldırılarından, görüntülü konuşmaya, dokunmatik ekranlı telefondan, Walt Disney’in 20th Century Fox’u satın almasına kadar uzayıp giden uzunca bir liste var. Hatta 2000 yılında yayınlanan “Bart to the Future” bölümüyle Donald Trump’ın başkan olacağına dair bir kurgu bile var.
Önümüzdeki döneme ilişkin konuşulan kehanetlerden de örnekler vereyim: Açgözlü şirketlerin çevresel bir faciaya sebep olacak ve kirletilmiş alandan korunmak için bir kubbenin kurulacak olması, Angelina Jolie ve Brad Pitt’in kötü bir boşanma sonrası stresten kilo alacak olmaları ilk akla gelenler.
***
Madem kehanet dedim, oradan devam edeyim.
Ekonomi Politikaları Analiz Bürosu’nun (CPB) son verileri Haziran ayında dünya ticaretindeki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti. 2019’un başında yüzde 2,6 olan dünya mal ticareti hacminin yıllık artış hızı Haziran’da yüzde 1,4’e kadar geriledi.
Dünya Ticaret Örgütü’nün mal ticaretine ilişkin barometresi de 2019 üçüncü çeyrekte bu eğilimin devam edeceğini haber ediyor.
İhracat siparişleri, otomotiv ürünleri, konteyner taşımacılığı, elektronik parçalar, ham madde ve hava taşımacılığına ilişkin alt endekslerin bileşimi olan gösterge, 100 referans değerinin altında 95,7 ile orta vadeli trendinin de altına gerileyerek zayıflığın süreceğini söylüyor. Alt endekslerdeki gerileme ham madde ve otomotiv ürünleri hariç diğerlerinin hepsinde Mayıs ayına göre gerilemiş durumda.
Bizde ihracat siparişlerine ilişkin bilgileri İmalat Sanayi PMI verisi ile Reel Sektör Güven Endeksinden edinmek mümkün.
Öncelikli olarak açıklanan verilere baktığımızda Reel Sektör Güven Endeksi mevsimsel etkilerden arındırılmış seride aylıkta yüzde 5,7 yükselerek 102,1 değerini aldı. Benzer şekilde Kapasite Kullanım Oranı (KKO) da aylıkta 0,3 yüzde puan artarak 76,2’ye yükseldi. Özellikle KKO’da Ağustos ayında genele yayılmış bir toparlanma olduğunu söyleyebiliriz, ama dedim ya benim asıl değinmek istediğim Reel Sektör Güven Endeksi’ndeki alt detaylar. Özellikle de Kayıtlı Toplam Sipariş ve İhracat Sipariş Miktarı denge değerleri. Bu değerler sanayi üretimi ve GSYH’ye ilişkin “flaş” sinyaller veriyor.
İkinci çeyreğe ilişkin olarak öncü göstergelerin neye işaret ettiğini “Karlar düşer, düşer düşer ağlarım” diyerek paylaşmıştım. Üçüncü çeyreğe ilişkin sadece bahsettiğim bu iki veri üzerinden bir kehanette bulunmak gerekirse yukarıdaki grafik fazla söze gerek bırakmıyor:
Brad Pitt stresten kilo alacak, büyüme daha da zayıflayacak.